Hernaniko Kronikan egindako elkarrizketa:

Hitzaldia emango du gaur Arkaitz Rodriguezek, Sortuko bozeramaileak, 19:00etan Biterin. Independentismoaren egoeraz eta erronkez ariko da, eta berarekin hitz egin du Kronikak.

Independentismoa izango du Arkaitz Rodriguezek, gaurko hitzaldiaren muina. Egoerari eta erronkei buruz ariko da Sortuko bozeramailea, arra­tsal­deko 19:00etan hasita Biterin. Berarekin hitz egin du Kroni­kak, eta aurreratu du, «oinarri nahikoa» badagoela, sinisteko prozesu soberanista gauzatu daitekeela; eta oraingo egoera aprobetxatu beharra daukala Euskal Herriak.

Independentismoaren erronkei buruz ariko zara. Zein dira erronka horiek?
Erronka nagusia da, gehiengo independentista bat artikula­tzea, eta horretarako, ikusi dugu prozesu soberanista bat abiatu beharra dagoela. Iritsi da unea, Euskal Herrian ere prozesu bat martxan jartze­koa, Eskozian eta Katalunian beza­la, zeinaren helburua izango den estatu propio bat eraikitzea.

Diozu orain dela momentua, prozesua abiatzeko. Zergatik?
Kataluniak guztiz aldatu du panorama politikoa, eta azke­nean lortzen badute desko­nexio prozesua gauzatzea, guri ere ate bat zabalduko zaigu. Guk ez dugu beste egoera bat planteatzen, lortuko dutela baizik. Eta gauzak ez dira ber­dinak izango, horren ondoren. Momentu hori aprobetxatu be­ha­rra aukagu, ezin dugu pasa­tzen utzi aukera hau.

Sortuk 2026rako planteatu du euskal errepublika osatzea. Erreala da epe hori?
Gu konbentzituta gaude baietz, erreala dela, lortu daitekeela. Eta hori esateko, erreparatu diegu Eskoziari eta Kataluniari. Haiek, gutxi asko, hamar urteren buruan eraman dute aurre­ra, prozesu guztia.

Eta nola planteatzen duzue prozesu hori?
Garbi daukaguna da, ekinez egiten dela, Kataluniak eraku­tsi digun bezala. Artur Masek azaldu zuen aurrekoan, Donos­­tiako Kursaalen, duela bost urte, Katalunian %20 inguru zegoela burujabetzaren alde; eta orain, berriz, gehiengoa da, erdia baino zerbait gehi­xe­a­go, alde dagoena. Hemen, berriz, %35 inguru dago buru­ja­betza­ren alde gaur egun, eta beste %20 batek edo, uste du auto­no­mia gehiago be­harko genu­ke­ela. Beraz, oinarri na­hi­­koa badaukagu, sinisteko pro­ze­sua aurrera eraman daite­keela, eta martxan jarri behar dugula. Oraintxe, indepen­den­tismoaren erronka nagusia da, prozesua martxan jartzea.

Guk, Zohardia ponentzian, planteatu dugu estrategia bat, Euskal Herri osorako izango dena, baina hiru prozesu era­tzaile ezberdin izango dituena, esparru administratibo bakoi­tze­ko bat: EAE, Nafarroa eta Ipar Euskal Herria. Metafora bat erabili ohi dugu hori azal­tzeko: azken geltokiak, zazpi lurraldeak bilduko ditu, baina geltoki horretara iristeko, hiru trenbide daude. Ba esparru admi­nistratibo bakoitzak bere trena dauka, eta gai izan behar du, bere erritmo propioan, azken geltokira iristeko.

Independentziara iritsi gai­tezke zatika, edo denak batera, baina hiru prozesutan. Uste du­gu, hori dela modurik era­gin­­korrena eta azkarrena, azken helburura iristeko.

Eta bide horretan, zein paper jokatzen du martxoaren 19ko herri galdeketak?
Oso garrantzitsuak dira herri galdeketa hauek. Erabakitze eskubidea gauzatzeko ariketa mo­duko bat dira, eta aukera ema­ten dute, ikusarazteko in­de­­pendentziaren aldeko boron­datea dagoela.

Baina planteatzen duguna da, zerbait sinbolikoa izatetik, pasa behar dela galdeketa oro­kor eta lotesle batetaz hitz egi­te­ra, eta datak zehazten hasi.